Walentynki 2023: Sprawdźcie ciekawostki o święcie zakochanych
Skąd wziął się zwyczaj obchodzenia walentynek? Choć wydaje się, że święto to przyszło do nas z USA, to warto przypomnieć, że Walentynki mają swoje głębokie korzenie jeszcze w czasach pogańskich.
Walentynki mają swoje korzenie jeszcze w czasach pogańskich
Wstarożytnym Rzymie 14 lutego był wigilią Luperkaliów – świąt ku czci Fauna – bożka płodności, opiekuna trzód i zbiorów. Tego też dnia urządzano huczne zabawy, którym towarzyszyły liczne obrzędy. Obchody tego święta odeszłyby w zapomnienie po upadku Cesarstwa Rzymskiego, gdybynie chrześcijaństwo. Ponieważ była to religia stosunkowo młoda, budowana od podstaw na fundamentach pogańskich, spotkała się ona z niemałym oporem.
Chrześcijaństwu trudno przychodziło wykorzenianie znanych i kultywowanych od setek lat tradycji i zwyczajów, dlatego też zwierzchnicy kościoła zdecydowali się zrobić w przypadku tego święta to, co robili z innymi ważnymi dla lokalnych kultur świętami. Wigilii Luperkaliów nadano chrześcijańską interpretację i ustanowiono je świętem, ale nie ku czci pogańskiego bożka, lecz zasługującego na to świętego –Walentego.
Kim był święty Walenty?
Święty Walenty to postać owiana tajemnicą. 14 lutego obchodzi się święto aż trzech Walentych. O jednym wiadomo, że poniósł męczeńską śmierć w Afryce. Dwaj pozostali żyli w III wieku w Italii – jeden był księdzem w Rzymie, drugi zaś – biskupem Terni posiadającym moc uzdrawiania chorych. Według tego, co głosi legenda, jeden z dostojników cesarza Klaudiusza zwrócił się do niego o pomoc, kiedy zachorowała mu córka. Gdy Walenty uzdrowił dziewczynę, ojciec przeszedł z całą rodziną nachrześcijaństwo, co wywołało oburzenie cesarza. Rozwścieczony Klaudiusz rozkazał zabić uzdrowiciela.
Walenty – ksiądz rzymski, według innych podań, udzielał w najgłębszej tajemnicy zakochanym ślubów. Cesarz wydał przepis zakazujący legionistom wchodzeniaw związki małżeńskie. Uważał on, że kawalerowie są lepszymi żołnierzami. Jednak ci mieli odmienne zdanie na ten temat. I właśnie wtedy z pomocą przychodził im Walenty, który za swoją konspiracyjną działalność zginął męczeńską śmiercią.
Jeszcze inne opowieści opisują Walentego jako zwykłego chłopaka, który niósł pomoc chrześcijanom w chwilach utrapienia, za co został skazany na rozszarpanie przez dzikie zwierzęta. W oczekiwaniu na śmierć nakreślił list do swojej ukochanej, który podpisał "Twój Walenty”.
Wspólnym elementem tych przekazów jest data śmierci męczennika - 14 lutego 269 r. Chyba nigdy nie dowiemy się, jak to naprawdę było. Właśnie dlatego też św. Walenty został usunięty w 1969 r. przez komisję watykańską z kalendarza kościelnego. W nowym kalendarzu powszechnym tego dnia czci się świętych Cyryla i Metodego, patronów Europy. Św. Walentego wspomina się tylko w kalendarzach partykularnych.
W średniowieczu święto to rozpowszechniło się w całej zachodniej Europie
W średniowieczu Walentynki szybko zyskały dużą popularność. Największy wkład w jego rozpropagowanie mieli poeci z Wysp Brytyjskich m.in. Geoffrey Chaucer oraz sir Walter Scott. Dlatego też Brytyjczycy uważają Walentynki poniekąd za swoje własne święto. Stamtąd też pochodzi pierwsza walentynkowa kartka przechowywana w Muzeum Brytyjskim. W 1415 r. Karol, książę Orleanu wysłał ją do swojej żony, kiedy był uwięziony w londyńskim Tower.
Noc Kupały
Co świętowano w Polsce? Słowianie obchodzili Noc Kupały, czyli święto zakochanych, przypadające około 21-22 czerwca. Związane jest z letnim przesileniem Słońca, dlatego też celebrowane było w czasie najkrótszej nocy w roku.
Nocy tej towarzyszyła atmosfera tajemniczości. To wtedy dochodziło m.in. do kojarzenia par. Młode dziewczęta plotły wianki i podczas ceremonii puszczały je w wodzie. Zadaniem młodzieńców było natomiast wyłowienia takiego wianka, co miało zwiastować znalezienie przyszłej żony. Poszukiwano także kwiatu paproci wróżącego pomyślność. Później zaniechano tego zwyczaju, a kolejne pokolenia, zamiast świętować Noc Sobótkową, wybrały dzień św. Walentego.
W kraju nad Wisłą walentynki popularność zyskały dopiero w latach 90. ubiegłego wieku. Dziś przez wielu walentynki krytykowane są za konsumpcjonizm i komercyjność. Jednak to od nas samych zależy, jak je spędzimy. Romantyczny wieczór spędzony w domu będzie tak samo dobry, jak pełna wrażeń wycieczka po restauracjach i kinach. Sprawdź najlepsze pomysły na spędzenie Walentynek!
Czy wiesz, że...
- Najdroższa w historii kartka walentynkowa wykonana była z litego złota i przyozdobiona sercem z diamentów, szafirów i brylantów. Całość zapakowana była w... futro z norek. Walentynka ta stanowiła kosztowny prezent dla śpiewaczki operowej Marii Callas od armatora i miliardera Arystotelesa Onassisa.
- W Japonii to kobiety dają prezenty mężczyznom. Panowie dopiero miesiąc później, z okazji Białego Dnia, odwzajemniają romantyczny gest. Tradycyjnie prezentem jest biała czekolada.
- Około 15% kobiet w USA przyznaje, że na Walentynki same sobie wysyłają kwiaty.
- Najsłynniejszym walentynkowym upominkiem było jabłko pokryte różowym lukrem, ułożone w hebanowej szkatułce, wysadzanej perłami. Nie wiadomo, co się stało z jabłkiem, ale szkatułka przetrwał do dziś. Prezent ofiarowany był Annie Boleyn przez króla Henryka VIII.
- Według obliczeń firmy Durex sprzedaż prezerwatyw w Walentynki wzrasta o 25%. Co ciekawe w miesiąc po Walentynkach, w marcu sprzedaje się... najwięcej testów ciążowych.
- Każdego roku z okazji dnia zakochanych do Verony, gdzie rozgrywał się najsłynniejszy Szekspirowski dramat Romeo i Julia... dociera około tysiąc kartek zaadresowanych do Julii.
- Podobno pierwszą kobietą, która wysłała walentynkę była Margery Brews w 1477 roku, która wysyłając list do narzeczonego, dołączyła również kartkę z miłosną poezją.
Dodaj komentarz